Dysfunctie van het SI-gewricht

Over welk deel van de rug gaat het?

Aan de onderkant van de wervelkolom, net onder de wervelkolom ligt het sacrum, ook vaak het heiligbeen genoemd. Het sacrum is een driehoekig bot dat eigenlijk door de fusie van een aantal wervels is gevormd tijdens de ontwikkeling. Het sacro-iliacale gewricht (SI-gewricht) zit tussen het sacrum en de iliacale botten (vandaar de naam “SI” gewricht). U kunt deze gewrichten aan de buitenkant zien als twee kleine kuiltjes aan weerszijden van de onderrug op de plaats waar uw riem kan zitten.

Het SI-gewricht is één van de grotere gewrichten in het lichaam. Het oppervlak van het gewricht is golvend en past in elkaar vergelijkbaar met de manier waarop Lego in elkaar past. Er is zeer weinig beweging in het SI-gewricht. De beweging die zich voordoet is een combinatie van glijden, kantelen en draaien. Als het SI-gewricht beweegt, glijdt het slecht een paar millimeters en kan twee of drie graden kantelen of draaien.

Het oppervlak van het gewricht past in elkaar

Het SI-gewricht wordt bij elkaar gehouden door een aantal grote, zeer sterke gewrichtsbanden (ligamenten) . De sterkste ligamenten liggen aan de achterkant van het gewricht aan de buitenkant van het bekken. Omdat het bekken uit drie botstukken bestaat die samen een ring vormen, werken deze ligamenten een beetje zoals hoepels, die een vat bij elkaar houden. Als deze ligamenten gescheurd zijn, kan het bekken instabiel raken. Dit gebeurt soms als een breuk van het bekken optreedt en de ligamenten beschadigd zijn. Over het algemeen zijn deze ligamenten zo sterk dat ze niet volledig gescheurd zijn met de gebruikelijke schade aan het SI-gewricht.

Ligamenten (gewrichtsbanden)

De SI-gewricht beweegt nauwelijks bij volwassenen. Tijdens de einde van de zwangerschap wanneer de bevalling steeds dichter bij komt, worden er hormonen geproduceerd door de moeder waardoor het SI-gewricht ontspannen raakt. Hierdoor wordt het bekken flexibeler, zodat de geboorte gemakkelijker kan optreden. Meerling-zwangerschappen lijken de hoeveelheid artrose te verhogen die zich later vormt in het gewricht. Andere dan de rol die het gewricht speelt in de zwangerschap, blijkt niet dat beweging belangrijk is voor de functie van het gewricht. Hoe ouder men wordt, hoe groter de kans dat het gewricht volledig ankylotisch wordt, een term dat betekent dat het gewricht volledig verstijfd raakt met totaal geen beweging in het gewricht. Het lijkt erop dat de primaire functie van het gewricht is het zijn van een schokdemper en het bieden van genoeg beweging en flexibiliteit om de stress te verminderen op het bekken en de wervelkolom.

Wat veroorzaakt dit probleem?

Er zijn vele verschillende oorzaken voor pijn aan het SI-gewricht. De zwangerschap kan een factor zijn in de ontwikkeling van SI-gewrichtsproblemen later in het leven. Ook als een persoon een been korter heeft dan de andere, kan de abnormale uitlijning uiteindelijk SI-gewrichtspijn en problemen veroorzaken. Vaak kan een precieze oorzaak die leidt tot een pijnlijk SI-gewricht niet worden gevonden. Het gewricht kan gewoon pijnlijk worden en de arts kan mogelijk geen antwoord hebben op de vraag waarom het gewricht zo pijnlijk is geworden.

Het SI-gewricht is een synoviaal gewricht, gelijk aan gewrichten zoals de knie, heup en schouder. Vanwege dit, zullen de verschillende vormen van reuma, dat alle gewrichten van het lichaam beïnvloeden, ook van invloed zijn op het sacro-iliacale gewricht. Reuma omvat aandoeningen zoals reumatoïde artritis, artrose, jicht en psoriasis. Het gewricht kan worden geïnfecteerd wanneer bacteriën die in het bloed zitten, zich gaan nestelen in het gewricht wat septische artritis kan veroorzaken. Dit is misschien wel de meest zorgwekkende oorzaak van SI-gewrichtspijn in de gewrichten en een operatie kan noodzakelijk zijn om de infectie af te voeren.

Letsel aan het SI-gewricht is een veel voorkomende oorzaak van pijn. Schade kan optreden tijdens een auto-ongeluk. Een gemeenschappelijk patroon van de schade treedt op wanneer de bestuurder van een voertuig een voet plaatsen op de rem voor een aanrijding. De impact door de voet op de rem, wordt doorgegeven aan het bekken wat een draaiende beweging veroorzaakt aan deze kant van het bekken. Dit kan het SI gewricht verwonden aan die kant wat resulteert in pijn. Een soortgelijk mechanisme treedt op bij een val op een bil. De kracht veroorzaakt weer een draaiende beweging van het bekken en kan de ligamenten rond het gewricht beschadigen.

Wat zijn de symptomen?

De meest voorkomende symptomen van SI-gewricht dysfunctie zijn lage rug- en bilpijn. De pijn kan invloed hebben op één zijde of beide SI-gewrichten. De pijn kan uitstralen naar beneden het been helemaal naar de voet en kan worden verward met een hernia in de lumbale wervelkolom. De pijn kan uitstralen naar de lies. Mensen voelen vaak spierspasmen van hun bilspieren.

Problemen met het SI-gewricht kan er voor zorgen dat het zitten moeilijk gaat. Pijn in een SI-gewricht kan leiden dat een persoon met de die bil omhoog gekanteld gaat zitten. Het voelt meestal ongemakkelijk aan om vlak te gaan zitten in een stoel.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Diagnose begint met een volledige voorgeschiedenis en een lichamelijk onderzoek. Wanneer u uw fysiotherapeut bezoekt, zullen er vragen worden gesteld door uw fysiotherapeut over uw klachten. Zo kunnen er vragen worden gesteld wat voor pijn u heeft, hoe de pijn uw dagelijkse activiteiten beïnvloedt en of u nog andere symptomen heeft. Uw fysiotherapeut zal ook willen weten welke omstandigheden uw klachten beter of slechter maken. Daarnaast kunnen er vragen worden gesteld over verwondingen in het verleden en eventuele andere medische problemen.

Bij het lichamelijk onderzoek zal er naar uw houding worden gekeken en hoe uw looppatroon is. Er worden vaak bewegingen getest om te kijken welke bewegingen pijn veroorzaken of andere symptomen. De gevoeligheid van uw huid, spierkracht en reflexen kunnen ook worden getest.

Sommige patiënten kunnen worden doorverwezen naar een arts voor verdere diagnose.

Behandeling

Artsen beginnen vaak met het voorschrijven van een niet-chirurgische behandeling voor dysfunctie van het SI-gewricht. In sommige gevallen, houden artsen gewoon toezicht op de toestand van een patiënt om te zien of de symptomen verbeteren. Artsen adviseren vaak fysiotherapie voor patiënten met dysfynctie van het SI-gewricht.

Medicijnen

Anti-inflammatoire geneesmiddelen, zoals ibuprofen en naproxen, worden vaak gebruikt om de pijn en ontsteking in het gewricht te behandelen. Dit zijn ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s). Het zijn goede pijnstillers, maar zelfs bij een lage dosis brengt het gebruik ervan ernstige risico’s met zich mee. Omdat NSAID’s niet de onderliggende oorzaak van de ziekte aanpakt zal je gaandeweg steeds een hogere dosis medicatie nodig hebben. 

Injecties

Als de conservatieve behandeling niet succesvol is, kunnen injecties worden voorgesteld door uw arts. 

Steroïden injecties

Een reeks van cortison injecties kan worden aanbevolen om te proberen de ontsteking te verminderen in en rond het SI-gewricht. Cortison is een krachtige anti-inflammatoire medicatie die vaak wordt gebruikt voor pijnbestrijding bij artritis en ontstekingen. Echter, het probleem is dat recent onderzoek van zeer hoog niveau aantoont dat steroïde-injecties niet zo goed werken als gedacht werd en zelfs normaal kraakbeen vernietigd.

Hyaluronzuur

Andere medicijnen kunnen ook worden ingespoten in het gewricht. Een chemische stof genaamd hyaluronzuur wordt al jarenlang gebruikt om artrose van de knie te behandelen. Er wordt gedacht dat deze chemische stof de pijn vermindert door zijn smerende eigenschappen en het feit dat het, het kraakbeen voedt in de synoviale gewrichten. Het echte werkingsmechanisme blijft onbekend, maar het wordt met succes toegepast in het SI-gewricht. 

Regenertieve injecties

Een veelbelovend alternatief voor de behandeling van het sacro-iliacale gewricht zijn injecties met geconcentreerde bloedplaatjes. Deze injecties werken beter dan steroïden injecties en helpen ook bij patiënten met slechte en pijnlijke tussenwervelschijven in de onderrug. 

Radiofrequente ablatie

Een andere procedure die enigszins succesvol is, wordt genoemd radiofrequente ablatie. Nadat een diagnostische injectie heeft bevestigd dat de pijn afkomstig is van het SI-gewricht, kunnen de kleine zenuwen die gevoel geven aan het gewricht, worden “verbrand” met een speciale naald, een zogenaamde radiofrequente sonde. In theorie, vernietigt dit elk gevoel wat uit het gewricht komt, waardoor het gewricht eigenlijk gevoelloos wordt. Deze procedure is niet altijd succesvol. Het is tijdelijk, maar kan maximaal twee jaar duren. Het kan worden herhaald indien nodig.

Operatie

Operatie kan worden overwogen als andere behandelingen niet werken. Operatie bestaat uit het fuseren van het pijnlijke SI-gewricht. Een fusie is een operatie waarbij het gewrichtskraakbeen wordt verwijderd uit de beide uiteinden van de beenderen die het gewricht vormen. De twee botten worden bij elkaar gehouden met platen en schroeven, totdat de twee botten in elkaar groeien, of fuseren, in één bot. Dit stopt de beweging tussen de twee botten en theoretisch elimineert dit de pijn van het gewricht.

Dit is een grote operatie en is niet altijd succesvol bij het verlichten van de pijn. De operatie wordt niet vaak uitgevoerd, tenzij de pijn slopend is. Pijn van de SI-gewrichten is zelden zo ernstig.